Associatie
19-02-2022
Gulseren is een Turkse en werkt in de housekeeping bij een groot hotel in Utrecht. Hoewel ze al meer dan 20 jaar in Nederland woont en werkt, heeft ze nooit haar inburgeringsdiploma gehaald. Dat was toen nog niet nodig. Ze krijgt nu Nederlandse taalles van mij. Ietwat onwennig en stug in het begin, maar het gaat steeds beter. Wat ze goed doet en wat een bewijs is dat ze toch wel met taal bezig is, is het leggen van verbanden tussen woorden.
Zo hadden we het over de betekenis van het woord ‘geschikt’, ik legde haar uit dat dat ‘passend’ betekend, een woord dat vaak gebruikt wordt in vacatures, bijvoorbeeld ‘de geschikte kandidaat’ en dan waarover de kandidaat moet beschikken. Beschikken, beschikbaar, weer woorden die erop lijken. Beschikken is meer het hebben van en beschikbaar is jouw tijd, wanneer ben je beschikbaar? Dat is weer wat anders.
Geschikt dus. Gulseren kwam met een goede vraag, waarmee ze aantoont dat ze toch associeert met woorden. ‘Is dat wanneer je plotseling heel bang bent?’ zo luidde haar vraag.
‘Nee, dat is ‘schrikken’! Het is maar 1 lettertje, de ‘r’, maar het maakt het een compleet ander woord.
Hetzelfde was er aan de hand met het woordje ‘arm’. We waren bij de lichaamsdelen en je hebt dus twee armen. Maar.. de mensen in Afrika zijn ook ‘arm’. Dat klopt, ook dit woord heeft 2 betekenissen.
Tenslotte hadden we het over voeding en gezondheid. We bespraken dat vooral suiker ‘met mate’ gegeten moest worden. ‘Met mate’ betekent ‘weinig’ of ‘een beetje’ legde ik haar uit. Je had vroeger de slogan bij het nuttigen van alcohol: ‘geniet, maar drink met mate’.
Waarop ze reageerde: ‘bij kleding en schoenen heb je ook maten’.
‘Dat klopt’ zei ik. ‘Dat zijn je maten, hoe groot je kleding of schoenen zijn. Bovendien kunnen ‘maten’ ook vrienden zijn. Een maat is dus je vriend en de grootte van kleding’. ‘Met mate’ lijkt erop en klinkt hetzelfde, maar heeft een andere betekenis.
Woorden hebben soms meerdere betekenissen en veel woorden lijken op elkaar. Dat maakt het er niet makkelijker op
