Nederlands leraar

Archive for februari, 2014

Zaandam

28.02.2014

Blog

Het was even zoeken naar het busstation, toen ik het station uitkwam. Allereerst sta je er even van te kijken, al die Zaanse houten huizen op elkaar gestapeld in het groen en wit. Ziet er vrolijk uit, zonder meer. Het gemeentehuis is er tevens in gevestigd. Eigenaardig vond ik het wel dat de uitgang slechts uit een paar deuropeningen naast elkaar bestond. Duidelijk niet op het in- en uitlaten van grotere groepen mensen gebouwd, dat station in Zaandam.

Op zoek naar het busstation liep ik dus rechtdoor over een aantal voetgangersbruggen tussen de bekende winkelketens door. Midden in het winkelcentrum belandde ik dus. Makkelijk als je gaat winkelen maar storend als je een afspraak hebt, waar je met de bus heen moet. Toen ik het hele winkelcentrum doorgelopen was, vroeg ik een mevrouw die haar hond aan het uitlaten was, of zij misschien wist waar het busstation was. Ze moest even denken en zei toen dat ik weer de roltrap omhoog moest, terug moest lopen naar het station en daar naar beneden moest. Zo gezegd, zo gedaan. Bij de ingang van het station aangekomen, zag ik een klein bordje met busstation, waarvoor ik met een trap naar beneden moest.

Het is een bekend verschijnsel; winkelcentra en stations denken aan heel veel maar bijna nooit aan duidelijk zichtbare aanwijsborden zodat je weet waar je moet zijn. Hier ook weer.
Het busstation vond ik dan wel weer mooi, een overkapt gedeelte met glazen wanden. Prettig op je bus wachten hier.

Hier was duidelijk te zien welke bus en hoe laat. Met digitale borden is niks mis.

Wat me opviel toen ik in de bus zat, was dat niet alleen het station en het winkelcentrum heel dicht op elkaar gebouwd zijn, het hele centrum is dat ook. Weinig ruimte. Beetje benauwd zou ik het krijgen in zo’n stad. Net alsof alles op zo weinig mogelijk plaats samen moest worden gepropt. Geen bomen, geen parken en vijvers gezien, daar in Zaandam. Waarschijnlijk zijn die er wel, maar liggen ze buiten het centrum.

Lelijk Eend

27.02.2014

Blog

Vroeger toen ik nog een auto reed ging ik in mijn Lelijk Eend – 2CV (voor de jongeren die niet weten wat dit is; het betreft het goedkoopste autootje van Franse makelij die zo lelijk was dat hij Lelijk Eend genoemd werd, de enige auto die net zo duur of goedkoper was als het openbaar vervoer). Ik had een tweedehands voor 200 gulden gekocht en heb er zeker twee jaar met plezier in gereden. Nooit startproblemen mee gehad. Als het vroor konden dure BMW’s in mijn straat niet starten, maar mijn Eendje startte altijd. Als het koud werd in de auto, kon dat komen doordat de deur niet goed afsloot. In dat geval stopte ik even op een parkeerplaats, gaf een trap tegen de deur en dan sloot hij wel weer.

Grappig, de gele eend in de James Bond film ‘For your eyes only’ – Bond en zijn Bondgirl in deze film (de prachtige francaise Carole Bouquet)

zijn op de vlucht en ze stappen, enigszins tot tegenzin van Bond (moeten we daarin rijden?), in haar gele eend. Een wilde achtervolging volgt waarbij de eend steeds meer in de kreukels wordt gereden.

Zelf had ik een oranje bestel-eend, die als voordeel had dat je er een matras in kon leggen en heerlijk in kon overnachten als je weer eens te lang in de Melkweg of Paradiso was blijven hangen. Ook kon je er uitstekend met een stel vrienden mee op pad gaan. Of je kon er met je vriend of vriendin op uitgaan en je fietsen meenemen.
Reparaties vrij eenvoudig, en de onderdelen spotgoedkoop.

Een jaar later kwam de opvolger van Live and let die, ‘The man with the golden gun’, opnieuw genieten van de achtervolgingen per boot en per auto. Sheriff J.W.Pepper zorgt ook hier weer voor de nodige humor. Als toerist in Thailand komt hij in aanraking met Bond en achtervolgt met hem een stel boeven. De aanleiding hiertoe was erg grappig; Als Bond snel een auto nodig heeft om de achtervolging op de boeven in te zetten, rijdt hij met een nieuwe auto ( waar Sheriff Pepper inzit, die net de auto wil gaan kopen) vanuit de auto showroom door de glazen etalage naar buiten.

NickNeck, de assistent van de bad guy. De lilliputter. Leuk is het als Bond gaat vechten met hem in zijn hotelkamer, terwijl Nick Neck venijnige trappen uitdeelt onder de tafel vandaan, stopt Bond hem uiteindelijk in een grote koffer die hij op slot doet. Later zien we Nick Neck aan de mast van het zeilschip hangen, waarmee Bond en zijn girl (de Bondgirl) ontsnappen van het eiland.

De film is gedeeltelijk in Phuket in Thailand opgenomen, wat het voor mijn thaise vrouw extra leuk maakte om te zien.

Grappig en relativerend is deze film soms ook weer, zoals bij de karateschool. Bond’s aziatische collega heeft zijn twee zusjes meegenomen als ze met een auto op weg zijn. Als Bond bij de karateschool moet vechten en al snel een grote groep vechtsporters hem op de hielen zit, zegt hij tegen de meisjes. ‘Stay back, ladies’. Maar de meisjes blijven niet terug en slaan samen de grote groep neer.

Zandvoort aan zee

25.02.2014

Blog

Zandvoort aan Zee
Zonnig, het lijkt wel lente en het is pas 24 Februari. Lekker weer vandaag voor een strandwandeling. Even lekker uitwaaien. Een goed gevoel in je hoofd.

Een uurtje of twee lopen, even iets drinken op een terrasje en een gebakken visje eten bij een viskar.

Toen ik studeerde nam ik vaak een boek dat ik moest lezen mee, ik kan op het strand namelijk heel lekker lezen (ligbed onder een parasolletje).

Ik leende ook geluidscassettes (die bestonden toen nog)

bij de bibliotheek van het Maison Descartes, zoals bijvoorbeeld het onvergetelijke theaterstuk ‘Fourberies de Scapin’ van Molière.

Ik las dan het boek eerst in het Nederlands, zodat ik alles goed begreep. Dan nam ik het Franse boek mee naar het strand en mijn walkman met de tekst. Terwijl ik luisterde naar de Franse woorden las ik mee met de tekst. Op tentamens kon ik me inhoud van zo’n boek altijd nog goed herinneren.

Vroeger, toen auto’s nog betaalbaar waren, ging ik met mijn vrienden altijd naar Bloemendaal aan Zee, een paar kilometer verder en een typisch auto strand.
Zomers bleven we s’ nachts vaak slapen op het strand. S ’avonds bij een kampvuur met akoestische gitaar liedjes van Simon & Garfunkel en Bob Dylan zingen en veel rode wijn drinken. Dronken in slaap vallen met het geruis van de zee op de achtergrond. Wakker worden met je (oude of nieuwe) vriendin in je armen. Mooie tijden.

Bovendien had je daar trampolines, een bron van vermaak.

Zandvoort is meer een treinstrand. Een klein half uurtje van Sloterdijk, dat een kwartiertje van mij vandaan is. Kortom, binnen een uur ben ik op het strand. Dus als ik niet hoef te werken en het s’ochtends een mooie dag beloofd te gaan worden, twijfel ik niet lang. Beetje zonnecrème, flesje water en een goed boek in een tas en voor ik het weet ben ik onderweg.

Live and let die

24.02.2014

Blog

Het is alweer 40 jaar geleden dat ik de film in de bioscoop zag; 1973. Gisterenavond keek ik nog eens naar de dvd en ik vind het nog steeds een ijzersterke film. Met voor de eerste keer Roger Moore in de rol van James Bond. Een frisse jonge kop had hij nog vergeleken met de film For your eyes only, die ik eergisteren nogmaals met veel plezier heb bekeken. Mooie man met zijn blauwe ogen en naar mijn mening ook de beste, meest stijlvolle James. Sean Connery was daarvoor al goed, maar wat oud en Pierce Brosnan was ook acceptabel, maar bij de laatste James ben ik afgehaakt. Die op Poetin lijkende macho- kop van hem vind ik niet om aan te zien en het aantal explosies en stunts is veel te groot, bovendien snap ik de verhalen niet meer.
Wat een film was dat, Live and let die. Ik had het singeltje destijds gekocht van Paul mc Cartney. ‘Wenn you’ve got a job to do, you got to do it right’, die zin vond ik altijd de beste uit de song.

Hoogtepunt uit de film was de onvergetelijke achtervolging met de speedboten in de wateren bij New Orleans. De pruim spugende redneck Bob, de politieman die eerst een hardrijdende crimineel aanhoudt, waarna er zich een speedboot door zijn politiewagen boort, zorgden destijds voor buikkrampen van het lachen. En als ik het nu zie kom ik weer bijna niet bij. Hoe hij uit de politie-auto stapt die bijna uit elkaar valt. Zijn rol is kort, maar onvergetelijk grappig.

Daarvoor was Bond net uit een krokodillenvijver gevlucht door over de krokodillen heen te lopen en met zijn liefje in een dubbeldekkerbus ervandoor gegaan, waarbij de bovenste helft van de bus door een te lage brug afbreekt.
De slechterikken mochten er wezen in deze film; de schaterende voodoo-neger met de hoge hoed en zwart-wit gezicht, maakte ook wel indruk. De eindshot, achterop de trein gezeten waarin Bond zit, is geniaal.

Hydra

23.02.2014

Blog

Hydra

Op mijn vraag aan de Griekse reisleidster Matina, wat nou het mooiste eiland van Griekenland is, antwoordde ze dat ieder zo zijn eigen favoriet heeft, maar dat haar lievelingseiland het eiland Hydra is.
Hydra, want er rijden geen auto’s. Hydra is een paradijselijk eiland.

De mythe van Hydra
Bij de Hydra van Lerna groeide elke afgehakte kop in tweevoud weer aan; datgene waar iemand weerstand tegen biedt, komt dubbel zo hard terug. Je zou dat idee van een hardnekkig obstakel kunnen spiegelen aan de progressie in het werk van Within Temptation, aangezien de band altijd weer uitkomt bij dezelfde basis.

Within Temptation’s nieuwe album ‘Hydra’ behaalt #1 in US en UK
February 13, 2014

“Hydra”, het nieuwe album van Within Temptation heeft de hoogste positie van de iTunes rock chart in de Verenigde Staten en Engeland bereikt. Het alom gewaardeerde zesde studio album van de Nederlandse Symphonische Rock band scoorde al een nummer 1 positie in de iTunes charts in tien landen. Within Temptation is de eerste Nederlandse act die een iTunes top 10 positie weet te behalen in de Verenigde Staten.
Ook op de officiële album charts weet “Hydra” grote successen te boeken in de volgende landen: #1 in Nederland, #4 in Duitsland, #6 in Engeland, #9 in Frankrijk en #16 in de Verenigde Staten naast Top 5 posities in Finland, België, Zwitserland, Polen, Japan en Tsjechië.

In de Griekse mythologie is de Hydra van Lerna (Grieks: Λερναία Ὕδρα) een veelkoppig, slang- of draakachtig chtonisch monster dat huisde in het meer van Lerna, in Argolis. Herakles (of Hercules) versloeg deze dochter van Echidna enTyphon met de hulp van zijn neef Iolaos als één van zijn twaalf werken.
Iolaos’ hulp was nodig omdat iedere afgehouwen kop van de Hydra telkens dubbel teruggroeide. Iolaos schroeide de nekken van de door Herakles afgehakte koppen onmiddellijk dicht om dit te voorkomen. Alleen de laatste kop van het beest was onsterfelijk. Hercules hakte de laatste kop af en begroef deze langs de weg. Voor de zekerheid plaatste hij een grote steen bovenop het graf. Toen hij de Hydra had verslagen doopte hij zijn pijlen in het giftige bloed van de Hydra. Ook de adem van het beest was dodelijk.

De Heilige Drie-eenheid klooster (Grieks: Μονή Αγίας Τριάδος) (ook bekend als Agia Triada, Ayias Triádhos, Ayia Triada, al betekent “Heilige Drievuldigheid”) is een Oost-orthodoxe klooster in het centrum van Griekenland, gelegen in de Peneas vallei ten noordoosten van de stad Kalambaka. Het is gelegen op de top van een rotsachtige afgrond meer dan 400 meter hoog en maakt deel uit van de 24 kloosters die oorspronkelijk werden gebouwd op Meteora, een van de oudste nog bestaande van de Meteora kloosters (Meteora betekent “in de lucht” in het Grieks). Zes van de 24 kloosters zijn nog steeds actief en open voor bezoekers. De kerk werd gebouwd tussen de veertiende en vijftiende eeuw en is opgenomen in de UNESCO-lijst van World Heritage Sites getiteld Meteora. Het klooster werd bekend door de James Bond film uit 1981, For Your Eyes Only, waarop te zien is hoe Bond aan een touw langs de stijle wand beklimt, valt, beklimt en weer valt en beklimt. Mooie scene.

Het Drievuldigheidsklooster (Grieks: Η Μονή Αγίας Τριάδος), ook wel Moni Agias Triados, is een Grieks-orthodox klooster in de Griekse streek Meteora.

De kloostergemeenschap werd in de vijftiende eeuw gesticht door de monnik Dometius. Het is niet duidelijk wanneer de gemeenschap precies werd gesticht. Er zijn bronnen die het jaar 1438 vermelden, maar uit een briefwisseling van Simeon Uroškan worden geconcludeerd dat reeds in 1362 een gemeenschap werd gevormd. De bouw van het hoofdgebouw (katholikon) begon omstreeks 1458 en werd volgens een inscriptie aan de zuidelijke gevel afgerond in 1476.
De schatkamer van het klooster werd tijdens de Tweede Wereldoorlog door Duitse soldaten leeggeroofd.

De Hagia Sofia

21.02.2014

Blog

Sinds de 3e eeuw was er een kerk op de locatie van de huidige Hagia Sophia in Thessaloniki. In de 8e eeuw werd de huidige structuur gebouwd, gebaseerd op de Hagia Sophia in Istanbul, de huidige naam van Constantinopel. In 1205, tijdens de vierde kruistocht, werd de Hagia Sophia de Kathedraal van Thessaloniki. Na de verovering van Thessaloniki door de Ottomanen in 1430, werd er een moskee van gemaakt. Na de bevrijding van Thessaloniki in 1912 werd het weer een kerk.
De Hagia Sophia werd aanvankelijk opgetrokken als kathedraal van Constantinopel onder het Byzantijnse Rijk.
Omstreeks 536 werd het huidige gebouw, centraalbouw in combinatie met axiaalbouw, werd geconstrueerd nadat Justianius daar in 532 de opdracht toe had gegeven. De architect was Anthemios van Tralles. Op 7 mei 558 stortte de koepel van de Hagia Sophia in, waarschijnlijk ten gevolge van een aardbeving het jaar voordien. Daarna is de koepel met iets kleinere diameter herbouwd. De diameter bedraagt 33 meter.
De bouw was van grote betekenis voor de orthodoxe Kerk en het Byzantijnse Rijk en is het eerste voorbeeld van Byzantijnse architectuur. De Hagia Sophia was eeuwenlang de grootste kathedraal ter wereld. De kathedraal was zo rijk en kunstig versierd met iconen, dat keizer Justinianus zou hebben uitgeroepen “Salomo, ik heb je overtroffen!”

Na de verovering van Constantinopel door het Ottomaanse Rijk onder Mehmet II in 1453 werd de Hagia Sophia een moskee en ging Aya Sofia heten. Hiervoor werd het gebouw voorzien van minaretten en werd het kruis op de centrale koepel vervangen door een halve maan. Binnenin werden zes platen met de namen van Allah, Mohammed en de vier rechtgeleide kaliefen aangebracht. De Byzantijnse muurschilderingen en mozaïeken werden met een witte pleisterlaag bedekt.
In 1934 werd de moskee door Mustafa Kemal Atatürk tot een seculier gebouw gemaakt en werd het een museum. Oude mozaïeken werden opnieuw zichtbaar gemaakt.
In 1985 werd het gebouw door de UNESCO tot werelderfgoed verklaard, samen met andere gebouwen in Istanboel.
De Hagia Sophia is de basis geweest voor alle moskeeën die na de verovering van Constantinopel werden gebouwd in het Ottomaanse Rijk. Zo zijn de Turkse moskeeën in Nederland gebouwd naar het voorbeeld van de Hagia Sophia met de koepelvorm dominant aanwezig. Een goed voorbeeld is de Mevlana Moskee in Rotterdam en de gelijknamige in Konya, Turkije.

Controverse
De afgelopen jaren is de roep om de Hagia Sophia opnieuw tot moskee te bestemmen toegenomen. Eerder werden eveneens de Hagia Sophiakerk van Trabzon en de Hagia Sophiakerk van Iznik tot moskeeën omgedoopt. De regerende AKP van Recep Tayyip Erdoğan is een warm pleitbezorger van het idee. Ook de MPH is verklaard voorstander. De MHP-politicus Yusuf Halaçoğlu verwoordde zijn standpunt als volgt: “Turken hebben een traditie: wanneer een plaats met het zwaard wordt veroverd, dan maak je van de grootste tempel een moskee”. Tegenstanders zien in de plannen een verdere poging tot islamisering van het land. Uitlatingen van de Turkse vicepremier Bülent Arınç in november 2013 om van de voormalige kathedraal weer een moskee te maken hebben geleid tot woordenwisselingen tussen Turkije en Griekenland.

Oosters Schisma

20.02.2014

Blog

In 1204 werd Constantinopel tijdens de 4e kruistocht geplunderd.

In 1254 vond er een Schisma plaats tussen het West- en Oost-Romeinse Rijk.

Wat waren de oorzaken van dit schisma(onenigheid van standpunten)? Een aantal religieuze thema’s beheersten dit conflict.
Een belangrijk religieus conflict was dat van de iconen. Hier waren voor- en tegenstanders. De tegenstanders van iconen waren tegen fanatisme en wilden geen iconen (dit waren fraai geschilderde houtsnijwerken met de afbeelding van o.a. Christus)
Een ander strijdpunt was dat Jezus, de zoon van God ook of juist niet de heilige geest bezat.
Ook de dood van Maria was een twistpunt. Volgens de katholieke kerk was ze gewoon dood, maar volgens de orthodoxe kerk was ze in een eeuwigdurende slaap.
Andere onenigheid was het brood tijdens de commune. Volgens de Christenen moest dit niet-gebakken brood zijn en volgens de orhodoxen juist gebakken brood.
De Latijnse Kerk bestreed priesterhuwelijken, de oosterse Kerk stond ze evenwel toe en kende het celibaat alleen voor bisschoppen.
Er was onenigheid betreffende de zeggenschap over de kerken in bepaalde delen van de Balkan.

Toch waren de politieke thema’s belangrijker;
Methodus en Cyrillius hadden met het cyrillische schrift delen van het huidige Bulgarije en Rusland bekeerd. Er waren de handelsroutes van Thessaloniki naar het Oosten met problemen over de invloed van Rusland.
En last but not least; Wie was het hoofd van de kerk?
In Constantinopel was het de patriarch die de baas wilde zijn en in Rome wilde men dat de Paus, die men zag als de opvolger van Petrus, de baas was over de kerk.

In haar meer dan 1.100 jaar lange geschiedenis werd Constantinopel wel twaalf keer belegerd, maar slechts tweemaal ingenomen. De eerste maal door de Frankische kruisvaarders tijdens de Vierde Kruistocht in 1204, waarbij het Latijnse Keizerrijk werd gesticht, maar dat in 1261 door Byzantijnse huurlingentroepen onder leiding van Michael Palaeologus vanuit het keizerrijk Nicea werd heroverd.
Sinds de plundering was de stad flink verarmd en slaagde ze er ook niet meer in om de handelsroutes rond de Zwarte Zee te beheersen, waar vroeger haar grootste inkomsten vandaan kwamen. Hiermee begon het verval en er werd niet veel meer gebouwd en hele wijken raakten zelfs verlaten. De gebouwen werden als steengroeve gebruikt. Het gevolg van deze situatie was dat veel Byzantijnse intellectuelen en kunstenaars naar het steeds welvarender wordende Europa trokken, met name Italië, en maakten met hun kennis van de klassieke oudheid mede de Renaissance mogelijk.
In de volgende twee eeuwen, werd het erg verzwakte rijk geleidelijk aan door een nieuwe vijand, het Ottomaanse Rijk, veroverd. Het “rijk” bestond in 1453 uit niet veel meer dan de stad Constantinopel zelf en een deel van de Peloponnesos (met het fort van Mystras als centrum). Ook het keizerrijk Trebizonde, een volledig onafhankelijke opvolgerstaat gevormd in de nasleep van de Vierde Kruistocht, bleef voortbestaan aan de kust van de Zwarte Zee. Vele historici beschouwen de val van Constantinopel (voor haar val een belangrijke handelsstad) als een van de redenen waardoor vele landen werden gemotiveerd om een weg naar Indië te vinden wat zou leiden tot de westerse ontdekking van Noord- en Zuid-Amerika.

Paulus

19.02.2014

Blog

De biografie van Paulus, geschreven door Fik Meyer is getiteld; ‘een leven tussen Jerusalem en Rome’ en is zeer de moeite waard.
Paulus werd geboren in Tarsos in wat nu Turkije heet. Saulus heette hij bij geboorte, maar hij nam later de christelijke naam Paulus aan in Damascus. Hij was eerst een tegenstander van het christendom, kreeg een visioen en hoorde de stem van Jezus. Naar het schijnt was hij blind en werd hij door Jezus genezen. Hij bezocht de stad Cavalis in de provincie Corinthië, waar hij de eerste vrouw doopte, Lydia.
Paulus ging dus vanuit Tarsos naar Pilippi en Corinthië, waar hij vele ongelovigen bekeerde. In Athene had Paulus geen succes, het Polytheïsme was hier te stevig verankerd.
Naast de Rots Acropolis bevond zich de heuvel van Aris, waar Paulus begon te preken. Dit is na te lezen in de Handelingen van de Apostelen; ‘jullie geloven veel, ik heb ook een altaar voor de onbekende God gezien, ik wil zijn geloof verkondigen’.
Nadat hij vrijgesproken was door de Romeinse Consul van Corinthie keerde Paulus terug naar Efese, 1 van de Griekse steden in Klein Azië.
In de eerste eeuw na Christus werden geloofsgemeenschappen gesticht in Philippi, Thessaloniki, Corinthie en Veria. Kerken werden pas later gebouwd.
Tot 313 werden Christenen vervolgd en voor de leeuwen gegooid door de Romeinen in de oude Griekse theaters. In 313 sloot Constantijn de Grote het Edict van Milaan, waarna Christenen niet meer werden vervolgd.
Romeinse keizers begonnen in de 4e eeuw met het bouwen van kerken. In Thessaloniki, de tweede stad van het Byzantijnse Rijk, werd op de plaats van Dimitri, die een daar een martelaarsdood gestorven was, een van de eerste kerken gebouwd.
Constantinopel, in 330 naar Constantijn de Grote genoemd, kreeg een Romeinse keizer, de oosterse stad werd de hoofdstad van het Byzantium en de 2e Romeinse stad.
In 393 werd onder Theodosius het Christendom de officiële godsdienst. Het veelgodendom werd gestopt en het Grieks werd de officiële taal.
De zesde eeuw na Christus was de beste eeuw voor het Oost-Romeinse Rijk. Naast de Hagia Sofia in Constantinopel, werd in 527 het Catherina klooster in de Sinai gebouwd.